W kontaktach z drukarniami – często pada termin “CMYK”. W tym wpisie postaram się precyzyjnie odpowiedzieć na to pytanie. Zachęcam do przeczytania całego postu – dzięki temu zdobędziesz szerszą wiedzę na ten temat.
CMYK to zestaw czterech podstawowych farb drukarskich oraz przestrzeń barwna wykorzystywana w druku. Inaczej możemy określić CMYK jako rodzaj palety barw, ponieważ w poligrafii występują różne.
Samo słowo CMYK powstało z połączenia pierwszych liter, barw procesowych wykorzystywanych w druku – cyan, magenta, yellow oraz key lub black.
Przestrzeń barwna
W świecie, który nas otacza, wytworzone sztucznie kolory powstają na różne sposoby. Zadaniem przestrzeni barw jest określenie zakresu (spektrum) barw w danej przestrzeni oraz opisanie ich poprzez matematyczny wzorzec.
Istnieją różne przestrzenie barwne. Z tych popularniejszych to:
- RGB
- CMYK
- HSV
- HSL
- Adobe RGB
W zależności od rodzaju przestrzeni, obejmują one różne spektrum barw. Różnice dobrze prezentuje poniższy diagram.
Na co warto zwrócić uwagę przy tym diagramie? Zerknij proszę na dwie przestrzenie braw – Adobe RGB oraz CMYK. A teraz proszę je porównać: która jest większa? Czy się idealnie pokrywają?
Obie przestrzenie mają cześć wspólną – w której się pokrywają, ale obszar Adobe RGB jest większy. To oznacza, że są barwy RGB które nie mają odwzorowania w kolorach CMYK. I to jest bardzo istotne.
Kolory CMYK
Cyan, magenta, yellow i black są określane mianem barw procesowych lub inaczej triadowych. Ilustracja poniżej przedstawia wspomniane kolory.
Cyjan to jasny odcień niebieskiego. Określiłbym go jako kolor błękitno-turkusowy. Magenta – barwa będąca połączeniem koloru czerwonego oraz domieszki niebieskiego. Z nazwę tego koloru wiąże się historyczna ciekawostka, mianowicie ten kolor został po raz pierwszy sztucznie otrzymany z aniliny w roku 1859. Ponieważ w tym samym roku miała miejsce bitwa pod Magentą, uzyskany kolor nazwano od właśnie tego wydarzenia. Włoskie miasto istnieje do dziś, jego barwy to… żółta i czarna 🙂 Kolejny kolor to Yellow. Tutaj sprawa jest relatywnie prosta, ponieważ jest to kolor żółty. Ostatnia barwa to Black – czarny. Czasami bywa także określony jako key colour – kolor kluczowy.
Uwaga! Kolory CMYK w zależności od medium, nieco się różnią. Inaczej zachowują się kolory CMYK dla farb offsetowych nakładanych na biały papier, nieco inaczej druk cyfrowy powstający z tonerów proszkowych a jeszcze inaczej farby w druku solwentowym czy sitodrukowym. Dlatego w mojej ocenie – warto mieć na uwadze sposób wydruku, pracując nad konkretnym projektem.
Mieszanie barw w tym modelu
Jak wspomniałem w pierwszym akapicie – CMYK powstaje ze zmieszania 4ech barw. Lubie myśleć o tej przestrzeni barwnej metaforycznie – jako palecie malarskiej artysty.
Paleta barw CMYK powstaje na zasadzie syntezy substraktywnej. To znaczy, że każda kolejna farba nałożona w danym miejscu, odejmuje wybrany fragment światła odbitego. Tym samym – dodając koloru, dany element czynimy ciemniejszy.
Aby dobrze zaprezentować zasadę tego zjawiska przygotowałem zrzut selektora kolorów programu Adobe Photoshop. Zwróć proszę uwagę na prawy dolny róg z literami C, M, Y, K – to są wartości poszczególnych barw. Mieszczą się one w przedziale 0-100. Ustawiając wszystkie cztery kolory na 100%, uzyskałem maksymalnie nasyconą czerń.
Chcesz wiedzieć więcej o grafice?
Zachęcam do śledzenia bloga – za jakiś czas planuje opisać przykłady pracy z paletą barwną CMYK. Przygotowując pliki do druku, warto świadomie definiować wartość nasycenia farby, aby uzyskać odpowiedni efekt wydruku.
Już teraz możesz poczytać na blogu o rozdzielczości plików do druku. W tym wpisie wyjaśniam także termin “rozdzielczość”.
Jeżeli planujesz wydruk t-shirtów z własną grafiką, zapraszam także do zapoznania się z artykułem dotyczącym wykonania grafiki na koszulkę. Natomiast ten wpis jest adresowany raczej do osób związanych z grafiką.