Sitodruk na odzieży. Co warto wiedzieć?
Sitodruk to jedna z najstarszych technik druku. Wywodzi się z szablonowych technik druku, stosowanych od tysięcy lat na dalekim wschodzie – zwłaszcza w Chinach i później w Japonii.
Natomiast za początki sitodruku na odzieży rozumianego bardziej współcześnie, sięgają XVII wieku, kiedy to w Japonii zastosowano go do ozdabiania kimon.
Rzecz jasna ze względu na rozwój technologiczny, zwłaszcza w zakresie materiałów i farb, sitodruk to nowoczesna technika druku.
Jak działa sitodruk?
Ta technika druku, zwana inaczej drukiem sitowym lub serigrafią jest w gruncie rzeczy prosta w swojej istocie. Nadruk powstaje poprzez przetłoczenie odpowiedniej farby poprzez siatkę rozciągniętą na specjalnej ramie.
Wszystkie wspomniane materiały drukarskie – to znaczy farby sitodrukowe, siatki i ramy mają różne rodzaje. Postaram się je przybliżyć w kolejnych postach.
Natomiast w tym wpisie, napiszę kilka słów tytułem wstępu.
Rodzaje sitodruku
Sitodruk to niezwykle popularna technika nadruków na odzieży, tekstyliach oraz różnego rodzaju gadżetach. Jest relatywnie tani, wydajny i bardzo trwały – to największe i trudne do przecenienia zalety tego rodzaju druku.
Dużym atutem sitodruku jest są także szerokie możliwości druku. Dzięki różnorodnym farbom oraz ciekawym dodatkom, można uzyskać oryginalne i wyjątkowe efekty druku – gruby i mięsisty nadruk puchnący, nadruki odblaskowe – luminescencyjne czy też efekty brokatu.
Natomiast sitodruk ma swoje rodzaje. Ze względu na sposób przeniesienia na zadrukowywaną powierzchnię dzielimy go na sitodruk bezpośredni oraz transferowy – pośredni.
Sitodruk na odzieży wymaga w obu wypadkach utrwalania termicznego, aczkolwiek w każdym z tych rodzajów odbywa się on nieco inaczej.
Sitodruk bezpośredni
Ten rodzaj sitodruku polega na naniesieniu farby drukarskiej bezpośrednio na nadrukowywanych przedmiot. Najczęściej jest stosowany do nadruku odzieży – koszulek t-shirt, bluz oraz toreb bawełnianych.
Sitodruk bezpośredni najczęściej wykonywany jest na dużych (liczących wiele metrów średnicy) maszynach potocznie zwanych karuzelami.
Ta nazwa wywodzi się z konstrukcji maszyn. W górnej części znajduje się kilka lub kilkanaście uchwytów na matryce sitodrukowe. W dolnej części maszyny do sitodruku, znajdują się obrotowe stoły robocze (zwane potocznie blatami).
Obecnie w sitodruku na odzieży najczęściej wykorzystuje się farby plastizolowe. Ten rodzaj farb wymaga utrwalenia termicznego (tzw „żelowanie”). Wykonuje się je w tunelach grzewczych lub prasach.
Sitodruk bezpośredni ze względu na nieco niższe kosztu od transferowego, stosuje się w przypadku prostszych, mniej wymagających prac, na łatwiejszych podłożach lub w przypadku większych ilości nakładów.
Sitodruk transferowy
W przypadku tego rodzaju sitodruku, nadruk wykonywany jest nie bezpośrednio na nadrukowanym przedmiocie lecz na medium pośrednim – specjalnym papierze lub folii.
Proces druku w tym wypadku jest nieco bardziej skomplikowany – farba nakładana jest na medium pośrednie. Następnie na tak powstały nadruk nakładany jest specjalny klej i całość jest wygrzewana termicznie. Farba jest wtedy żelowana a klej – zmienia swoją strukturę, aby nadawała się do aplikacji.
Uzyskujemy w ten sposób grafikę nadrukowaną na papierze lub folii, która jest gotowa do aplikacji.
Następnie projekt przenoszony jest w prasie z papieru lub folii na nadrukowywany produkt.
Atuty sitodruku transferowego to nieco wyższa jakość uzyskiwanego nadruku. Ta technika dobrze się sprawdza w przypadku bardziej wymagających realizacji oraz podłoży. Sitodruk transferowy można także wykonywać w trudno dostępnych miejscach – na rękawkach lub w pobliżu szwów na odzieży, gdzie wariant bezpośredni nadruku mógłby się nie sprawdzić.